Η σύμβουλος ψυχικής υγείας Ζωή Ζέρβα μας μιλά για την «Συναισθηματική κακοποίηση»

Διαφορά  «βίας» και «κακοποίησης»

Η βία αναφέρεται σε μεμονωμένα περιστατικά, η  κακοποίηση όμως είναι επαναλαμβανόμενη.
Βία λοιπόν είναι όταν ο πιο δυνατός (σωματικά , κοινωνικά ή οικονομικά)  επιβάλλεται στον πιο αδύνατο (σωματικά,  συναισθηματικά, λεκτικά, κοινωνικά, οικονομικά , σεξουαλικά)  ή τον παραμελεί ή τον καταπιέζει (σκόπιμα ή μη) και κακοποίηση είναι όταν αυτό γίνεται ξανά και ξανά.

Υπάρχουν 4 μορφές βίας και κακοποίησης:

Σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική και παραμέληση – παθητική βία.

Η βία μπορεί να παρουσιαστεί σε διάφορα πλαίσια, όπως την οικογένεια, το σχολείο, τον χώρο εργασίας, τις φιλικές και τις συντροφικές σχέσεις.
Από τις 4 μορφές, η ψυχολογική βία δυστυχώς είναι η πιο συχνή και είναι πιο δύσκολο πολλές φορές να διακριθεί , με αποτέλεσμα να μην καταγγέλλεται, να μην σταματάει και να μην  τιμωρείται.

Έτσι τα θύματά της υποφέρουν συχνά περισσότερο από τα θύματα άλλων μορφών βίας, διότι δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο να κατανοήσουν τι συμβαίνει, να αντιδράσουν ή να βρουν υποστήριξη.

Ψυχολογική βία:

1. Λεκτική βία: Τα λόγια πληγώνουν περισσότερο από πράξεις πολλές φορές.

Δυστυχώς αυτό επαναλαμβάνεται τόσο συχνά που το θύμα χάνετε μέσα σε αυτά κι αρχίζει να βλέπει έτσι τον εαυτό του. Σιγά σιγά τα πιστεύει, σταματά να αντιδρά, δεν σταματά όμως να πονά.

Εξύβριση, χαρακτηρισμοί, κριτική, προσβολές και απειλές που βλάπτουν την αυτοεκτίμηση του θύματος κατατάσσονται σε αυτή την κατηγορία.

2. Συναισθηματική – ψυχολογική βία: Το  βλέμμα τα λέει όλα. Η στάση σώματος του άλλου γίνεται απειλητική ή τιμωρητική. Το ύφος, ο τόνος φωνής , οι  χειρονομίες,  στέλνουν τα ίδια μηνύματα με τη λεκτική βία, με έναν τρόπο εξίσου κακοποιητικό για το θύμα.  Σε αυτή τη κατηγορία συμπεριλαμβάνονται επίσης ο εκφοβισμός, η έκθεση σε βία μεταξύ τρίτων, η παθητική επιθετικότητα και το gaslighting ( το να κάνει ο θύτης το θύμα να αμφιβάλει για τη μνήμη και τη λογική του ).

3. Κοινωνική – ψυχολογική βία: Όταν η συμπεριφορά του θύτη έχει ως στόχο  την κοινωνική απομόνωση του θύματος. Αυτό πραγματοποιείται με το να μην του  επιτρέπει να αναπτύξει ή να διατηρήσει ουσιαστικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Ο λόγος για αυτό είναι ο έλεγχος, για αυτό μπορεί ο θύτης να φτάσει ακόμη και να απειλεί το θύμα του ότι αν φύγει, απομακρυνθεί ή εκτεθεί σε νέους ανθρώπους θα μάθουν κάτι ντροπιαστικό για αυτόν.

4. Οικονομική – ψυχολογική βία: Οικονομική εξάρτηση του θύματος από το θύτη. Μέσο του οικονομικού, ο θύτης ελέγχει το θύμα και τη συμπεριφορά του και πολλές φορές  του προκαλεί ενοχές.

Σημάδια συναισθηματικής βίας :

Απειλές και τελεσίγραφα (πχ στέρηση στέγης ή παιδιών), διασυρμός, στέρηση στοργής , τιμωρία (πχ να καταστρέψει κάτι σημαντικό για τον άλλον όπως κάποιο αντικείμενο), απομόνωση από φίλους και οικογένεια,  έλλειψη ιδιωτικότητας , έλεγχος,  έλλειψη προσωπικών οικονομικών πόρων,  δημιουργία εντάσεων και κατηγοριών με στόχο δημιουργία ενοχών,  δώρα για αποπροσανατολισμό,

τακτικές απιστίες ή δημιουργίας εντύπωσης απιστίας.

Ζωή Ζέρβα

  Σύμβουλος ψυχικής υγείας

 Θεραπεύτρια ζεύγους

 Life and Relationship Coach

 Εκπαιδευομένη Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια